ارزیابی تغییرات ژنتیکی ناشی از انتخاب برای صفت وزن هشت هفتگی در مرغان بومی خراسان رضوی

در این تحقیق، از 25086 رکورد وزن بدن در سن هشت هفتگی مرغان بومی خراسان رضوی، متعلق به 25086 جوجه (نتاج 432 پدر و 2937 مادر) که طی چهار نسل بین سال های 1385 تا 1388 توسط مرکز اصلاح نژاد مرغ بومی خراسان رضوی جمع آوری شده بود، استفاده گردید. میانگین و انحراف معیار وزن هشت هفتگی جوجه ها 1089/97 ± 648/564 گرم بود. تحلیل اثر سازه های محیطی بر صفت مزبور، توسط یک مدل مختلط خطی (در برگیرنده اثرات ثابت نسل، هچ داخل نسل، جنس، اثر متقابل بین نسل و جنس، اثر متقابل بین هچ داخل نسل و جنس، متغیر همراه خطی وزن یک روزگی داخل جنس) انجام شد. به منظور بررسی اثرات تصادفی پدر و مادر، سه مدل آماری برازش داده شد. با توجه به مقدار شاخص aic که برای مدل های 1، 2 و 3 به ترتیب 0/290343، 4/288638 و 9/288095 به دست آمد، مدل 3 با کمترین مقدار aic و کمترین واریانس خطا بهترین مدل تعیین شد. کلیه اثرات گنجانده شده در مدل به لحاظ آماری معنی دار (0001/0p<) بود. ضریب تابعیت وزن هشت هفتگی از وزن تولد برای جوجه های نر 1920/4 و برای ماده ها 2008/3 گرم بود که به لحاظ آماری بین دو جنس تفاوت معنی داری (01/0p<) وجود داشت. تحلیل ژنتیکی صفت مزبور توسط مدل حیوانی اجرا شد. وراثت پذیری کلی (مجموع دو جمعیت نر و ماده) وزن بدن در سن هشت هفتگی 3263/0 بود و حال آنکه در دو جنس نر و ماده به ترتیب (02/0se=) 3578/0 و (02/0se=) 3060/0 برآورد شد. بر اساس آزمون تی استیودنت، وراثت پذیری وزن هشت هفتگی در دو جنس، از یکدیگر تفاوت معنی دار آماری نداشتند. واریانس ژنتیکی افزایشی مستقیم و مادری به ترتیب 48/2042 و 92/933 و کواریانس بین آنها 47/936- بود. تغییرات میانگین ارزش اصلاحی مستقیم و مادری طی چهار نسل و دو جنس، به لحاظ آماری معنی دار نبود. کلمات کلیدی: ارزش اصلاحی، وزن بدن، مرغان بومی، وراثت پذیری